คำถามที่ค้างคาใจหลายๆคนว่า ลิขิตพระสังฆราชคืออะไร??
ลิขิตพระสังฆราช นำไปอ้างใช้จับสึกพระได้หรือไม่??
บุคคลอ้างพระลิขิตเพื่อนำไปสู่การจับสึกพระทำได้หรือไม่?
ขอบเขตอำนาจของพระสังฆราชอยู่ตรงไหน และบุคคลนำพระลิขิตไปกล่าวอ้าง
เพื่อจับ “สึกพระ” ได้หรือไม่
พระพุทธเจ้าตอนจะปรินิพพาน ไม่ได้มอบให้ผู้ใดเป็นศาสดาแทน
แต่ท่านให้ยึดพระธรรมวินัยเป็นศาสดาแทนท่าน ต่อมาภายหลังมีการตั้งตำแหน่งทางพระ ตั้งแต่พระสังฆราช, พระผู้ปกครองตามลำดับชั้นต่าง ๆ
รวมถึงพระราชบัญญัติคณะสงฆ์
ก็เพื่อให้เป็นเครื่องมือช่วยดูแลคณะสงฆ์
ให้เป็นไปตามพระธรรมวินัย
ธรรมะวินัย
จึงเป็นใหญ่ กฎระเบียบต่าง ๆ
จะเป็นรอง
และจะต้องไม่ขัดแย้งต่อพระธรรมวินัย
อำนาจของพระสังฆราชและพระผู้ปกครอง จะมี 2 ส่วนหลักคือ
1. อำนาจในการปกครอง
เป็นอำนาจในการดูแลพระภิกษุและบุคลากรในสังกัดของท่าน จะแต่งตั้ง
โยกย้าย ก็ทำได้ในขอบเขตอำนาจนี้
2. อำนาจในการตัดสินความผิดพระ โดยพระธรรมวินัย ไม่ได้มอบอำนาจให้ใครตัดสินความผิดพระโดยลำพัง การตัดสินต้องทำเป็นองค์คณะพิพากษา
(แม้แต่จะบวชใครให้เป็นพระ ก็ต้องทำเป็นองค์คณะ
พูดได้ว่า “ พระธรรมวินัยไม่ได้มอบอำนาจให้ผู้ใดผู้หนึ่งมีอำนาจ ชี้ให้ใครบวช
หรือ ชี้ให้ใครสึก จะต้องทำเป็นองค์คณะเท่านั้น)
ดังนั้น การกล่าวอ้างเอา "พระลิขิต" มาตัดสินให้ใครปาราชิกจะทำไม่ได้
อย่าว่าแต่ “พระลิขิต” ที่เป็นตัวหนังสือ แม้ว่าพระสังฆราชจะพูดด้วยตัวท่านเองก็ยังเป็นความเห็น ในสถานะที่ท่านเป็นหนึ่งในองค์ผู้พิพากษาในมหาเถรสมาคม ถึงท่านจะเป็นประธานในมหาเถรสมาคม แต่การตัดสินก็ต้องเป็นไปตามมติที่ประชุมของมหาเถรสมาคม ซึ่งเปรียบไปแล้วเหมือนกับที่ประชุมใหญ่ศาลฎีกา (องค์คณะผู้พิพากษาสูงสุดในกฎหมายทางโลก)
ในทางปฏิบัติ การสึกของพระ จะเห็นได้ใน 3 ทาง คือ
1. ท่านมีความยินดีในเพศสมณะแต่เพียงเท่านั้น ก็เปล่งวาจาสึก ไปใช้ชีวิตทางโลก
2. กระทำความผิดพระธรรมวินัย แล้วยอมรับ
ก็เปล่งวาจาสึกด้วยตนเอง ซึ่งจะอยู่ต่อหน้าพระผู้ ปกครองรูปใดรูปหนึ่งก็ได้
3. ถูกกล่าวหาว่ากระทำความผิด แต่พระภิกษุปฏิเสธว่าตนเอง
ไม่ได้ทำความผิดก็ต้องตั้งคณะขึ้น มาสอบสวน
ถ้าผลออกมาว่าผิดจริง ก็ถูกให้สึก แต่ถ้าสอบสวนแล้วไม่ผิด ก็เป็นอันพ้นมลทิน
โดยนัยยะตามข้อ 3 นี้ ในทางคณะสงฆ์จึงได้มีกฎเกณฑ์ที่สอดคล้องตามพระธรรมวินัยคือ
โดยจะ มีองค์คณะผู้พิพากษาตามลำดับชั้น ตั้งแต่ลำดับชั้นต้น จนไปถึงระดับสูงสุดคือ
ที่ประชุมมหาเถร สมาคม
สรุปได้ว่า
บุคคลจะนำ “พระลิขิต”
ไปกล่าวอ้างเพื่อสึกพระ ทำไม่ได้
-------------------------------------
